Người viết là tôi chỉ muốn ghi chép lại những thông tin về Iceland nhằm mục đích củng cố thêm kiến thức về đất nước mà tôi đang sinh sống. Có những bình luận cá nhân trong bài viết do nhận định chủ quan không liên quan đến chính trị, không liên quan đến gì khác:
1. Tên gọi:
Ai xơ len, Băng đảo, Iceland, Ísland. Iceland còn xuất hiện trong một số tác phẩm văn học với một số tên gọi khác là “Băng Hỏa đảo”, “Đảo giấu vàng”…!
2. Sự hình thành đất nước và con người Iceland:
Do sự phun trào nham thạch khoảng 20 triệu năm trước của khe đứt gãy Đại tây dương mà tạo thành Iceland. Nên Iceland cũng còn được biết đến như là đất nước của núi lửa. Một số đảo nhỏ của Iceland hiện vẫn đang trồi lên khỏi mặt biển hàng ngày, đặc biệt phải kể đến đảo “Surtsey”.
Do vị trị nằm ở vị trí sát với Bắc Cực nên khí hậu ở đây rất lạnh, nhưng may mắn là do dòng hải lưu Gulf Stream (dòng biển nóng Bắc Đại Tây dương) chảy gần bên nên khí hậu Iceland được ôn hòa hơn đôi chút.
Iceland là một hòn đảo hoang đến tận thế kỷ thứ 8. Do người Viking phát hiện ra và phát triển thành đất nước Iceland như ngày nay. Người Iceland rất tự hào về nguồn gốc của mình – những Vikingur.
Người Viking: Là những người có nguồn gốc vùng Bắc âu trên bán đảo Scandinavia (vùng Đan mạch, Nauy, Thụy điển và Phần lan ngày nay). Người Viking được dùng để gọi cho những nhà thám hiểm, Thương nhân, Chiến binh và cả Hải tặc. Ý nghĩa từ gốc Vik-king gọi cho các người giỏi đi biển, những người có thể vượt qua được các vịnh biển, các vụng như đi trong ao nhà. Những Viking này họ dong buồm đi khắp nơi để thám hiểm, để buôn bán … và để làm cả Hải tặc. Họ đến châu Mỹ trước cả Columbus, các dấu tích để lại lại là các làng chài nhỏ nằm dọc theo bờ biển Bắc đại Tây dương. Các dấu tích và ảnh hưởng của người Viking còn được tìm thấy ở Ireland, Scotland, Greenland, Iceland, Nga, Pháp, Anh quốc, Faroe…
Xuất thân của người Viking cũng rất đa dạng. Một số người do ruộng đất thừa kế không đủ nên phải đi tìm mảnh đất mới để sinh cơ lập nghiệp. Một số khác vì lý do chính trị và nội chiến nên họ – các chiến binh Viking tổ chức các cuộc cướp phá các vùng khác ở châu âu để lấy lương thực và tiền bạc để phục vụ các cuộc tranh dành quyền lực. Việc khai khẩn ở vùng đất mới cũng như việc cướp phá ở một số vùng ở Châu âu … sẽ kéo theo một số khác sẽ trở thành nô lệ hoặc tù binh của người Viking. Sau nhiều năm sinh sống tại vùng đất mới Iceland đã không còn phân biệt giữa các thành phần trong xã hội, điều đó có nghĩa là người Iceland là sự pha trộn nhiều thành phần nguồn gốc người khác nhau.
3. Tôn giáo:
Tín ngưỡng của người Iceland cũng là tín ngưỡng của người Viking. Người Viking lúc đó họ thờ cúng các vị thần trong thần thoại Bắc Âu (Thor, Odin, Freyja…). Thần thoại Bắc âu cho rằng một chiến binh đích thực thì phải chết ở trận tiền và sau khi chết sẽ được cư ngụ cùng các vị thần khác, còn khi chết già hoặc chết vì bệnh tật sẽ phải vào chốn âm phủ tối tăm lạnh lẽo. Chính tín ngưỡng này làm các chiến binh Viking luôn hăng say chiến đấu và rất thiện chiến.
Vào thế kỷ thứ 10 Thiên chúa giáo phát triển mạnh mẽ ở Châu âu, dưới áp lực một cuộc chiến về tôn giáo có thể sẽ xảy ra Hội đồng chấp chính (Alþingi) đã nhóm họp và thống nhất thông qua lấy Thiên chúa giáo là tôn giáo chính thức của Iceland. Mặc dù vậy một số tổ chức và cá nhân vẫn bí mật tôn thờ các vị thần cũ. Ngày nay vẫn còn một nhóm nhỏ theo tôn giáo này ở Iceland và được biết đến với cái tên Ásatrú. Mặc dù là tôn giáo cổ của Iceland nhưng các dấu tích của tôn giáo này còn tồn tại rất ít. Đến đầu năm 2015 này mới chính thức được cấp đất và khai trương xây dựng nhà thờ tại thủ đô Reykjavik.
Khoảng thời gian 1262-1814 Iceland được đặt dưới sự cai trị của Đan Mạch. Vào thế kỷ 16 nhà vua Christian III (Đan Mạch) tiếp thu giáo lý của đạo tin lành dòng Luther và muốn toàn bộ Đan mạch và các vùng thuộc địa cải theo tôn giáo cải cách này. Mặc dù rất nhiều hành động phản kháng việc cải đạo xảy ra cả ở Đan mạch cũng như ở tại Iceland, nhưng cuối cùng đến năm 1550 Iceland chính thức cải theo đạo mới thuộc giáo hội dòng Luther cho đến tận ngày nay.
Tại Iceland ngày nay nếu bạn có hỏi về tín ngưỡng của mọi người đa phần trả lời rằng họ chỉ đến nhà thờ vào những ngày đặc biệt trong năm mà thôi. Tuy không cuồng tín, nhưng nhà thờ của Iceland lại rất gần gũi với người dân. Hầu hết các hoạt động của mọi người gắn liền đến nhà thờ: từ lễ đặt tên con, lễ trưởng thành, lễ cưới, đám ma… thậm chí cả hội họp, hay đến biểu diễn hát đồng ca của trẻ em… Có thể nguyên nhân chính là hội trường của Nhà thờ thì lớn, ngày xưa được sử dụng miễn phí. Nên lâu dần trở thành thói quen trong cộng đồng.
Các đại biểu Quốc hội trước khi họp để đề ra chính sách mới cho đất nước họ đều sang làm lễ ở nhà thờ trước khi cuộc họp bắt đầu. Có câu chuyện về ông Helgi Hóseason người đã từng hắt “sky – sản phầm từ sữa, giống sữa chua” vào đoàn đại biểu quốc hội khi đang đi sang nhà thờ cầu nguyện trước khi họp và kêu ầm nên: Sky của chúng mày thì tao trả lại chúng mày – ý ông muốn trả lại lễ đặt tên cho nhà thờ, nhưng chính phủ không thông qua và nhà thờ cũng không chấp nhận (người Iceland nào khi sinh ra cũng có một lễ đặt tên gọi là skyra nafn). … Chuyện dài về ông nhưng tôi xin kể tóm lược như sau: người vợ ông bị mắc bệnh ung thư bệnh viện không chữa khỏi trả về, ông đến nhà thờ cầu xin thượng đế cứu giúp người vợ trẻ của ông. Người mà theo ông là người đàn bà tốt nhất trên thế gian không hề làm điều gì xấu nên thượng đế không thể mang cô ấy đi khỏi ông được. Thế nhưng thần chết không nghe, thượng đế không giúp được và vợ ông đã chết. Từ đó ông giận chính phủ, ông hận nhà thờ và ông trở thành người biểu tình đơn độc kéo dài hang mấy chục năm tới tận trước lúc chết ông vẫn còn mang biển biểu tình “đốt cháy nhà thờ” và “phản đối chính phủ” tại ngã tư gần nhà ông và cũng là nơi gắn liền với kỷ niệm tình yêu của mình. Ông không tin vào nhà thờ và tất cả những gì mà ông đã làm ở nhà thờ như lễ đặt tên ông muốn trả lại hết cho nhà thờ. Với ông chúa không có thật, nếu có thì đã giúp cứu được vợ ông. Giờ ông đã chết chắc cũng đã gặp lại được người vợ yêu quý của mình.
4. Địa lý
Iceland là một hòn đảo nằm ở phía bắc Đại Tây Dương, gần kề phía nam Vòng Cực Bắc. Vòng Cực Bắc đi qua một số hòn đảo nhỏ nằm ở ngoài khơi phía bắc Iceland, tuy nhiên không cắt qua hòn đảo chính của nước này. Không giống như Greenland, Iceland được coi là một phần của châu Âu chứ không phải thuộc Bắc Mỹ, mặc dù về mặt địa chất thì Iceland thuộc về cả hai châu lục. Khách du lịch đến Iceland có thể thưởng thức một cảm giác lạ khi mình có thể bước qua 2 châu lục Âu và Mỹ trong một cái nháy mắt. Nếu xét về mặt văn hóa, kinh tế và sự tương đồng ngôn ngữ thì Iceland được xếp vào nhóm Bắc Âu cùng với các nước Scandinavia. Iceland là hòn đảo rộng thứ 18 trên thế giới và rộng thứ nhì châu Âu, sau đảo Anh.
Diện tích:
Tổng diện tích của Iceland là 103.000 km², trong đó phần đất là 100.250 km² còn phần nước là 2.750 km²
Diện tích các vùng địa hình:
Thảm thực vật: 23.805 km²
Hồ: 2.757 km²
Sông băng: 11.922 km²
Đất hoang: 64.538 km²
Diện tích đất con người sử dụng:
Đất trồng trọt được: 0,07%
Đất trồng cây quanh năm: 0%
Đồng cỏ quanh năm: 23%
Rừng cây gỗ: 1%
Mục đích khác: 76%
– Địa hình: Khoảng 11% diện tích của Iceland được bao phủ bởi các sông băng với tổng diện tích lên tới 11.922 km², trong đó ba sông băng rộng nhất là Vatnajökull (8.300 km²), Langjökull (953 km²), Hofsjökull (925 km²). Ngoài ra còn có một số sông băng nhỏ hơn như Mýrdalsjökull, Drangajökull, Eyjafjallajökull và Snæfellsjökull. Vào mùa đông, phần lớn diện tích của Iceland bị bao phủ bởi băng và tuyết, như ta có thể thấy trên hình bên. Khu vực trung tâm hòn đảo là Cao nguyên Iceland có khí hậu khắc nghiệt và là nơi không thể sinh sống được. Khu vực ven biển Iceland là những vùng đất thấp. Các vịnh biển fio được tạo thành do nước biển nhấn chìm các thung lũng sông băng cũ ăn sâu vào đất liền làm tăng độ dài đường bờ biển của Iceland lên tới 4.970km. Khu vực ven biển là nơi sinh sống chủ yếu của người dân Iceland.
Điểm cao nhất của Iceland là ngọn núi Hvannadalshnúkur, cao 2.110 m. Còn điểm thấp nhất của Iceland là phá Jölkulsárlón: -146 m.
– Hoạt động địa chất
Là một hòn đảo trẻ, lại nằm trên vành đai núi lửa Đại Tây Dương, Iceland là một trong những nơi có hoạt động địa chất mạnh mẽ nhất trên thế giới với rất nhiều núi lửa và các suối nước nóng. Núi lửa phun hoặc động đất có thể gây ra rất nhiều thiệt hại cho hòn đảo. Vụ phun trào của núi lửa Laki vào những năm 1783-1784 đã gây ra nạn đói khủng khiếp khiến cho 1/4 dân số của hòn đảo bị chết. Những đám mây bụi từ vụ phun trào này thậm chí đã được nhìn thấy tại nhiều nơi ở châu Âu và còn bay đến một số nơi thuộc châu Á và châu Phi vài tháng sau đó.
Tuy nhiên, người dân Iceland cũng được hưởng nhiều ưu đãi từ núi lửa. Hệ thống sông ngòi và thác nước rộng lớn tại đất nước này cung cấp một nguồn thủy điện lớn cho người dân sử dụng với giá rất rẻ. Người dân Iceland sử dụng hơi nóng từ những nguồn địa nhiệt để sưởi ấm cho nên hòn đảo gần như không phải đốt nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm môi trường. Những suối nước nóng phun lên từ lòng đất là một món quà lớn khác mà thiên nhiên dành cho Iceland. Núi lửa cũng mang lại cho Iceland lượng đất badan màu mỡ và một số khoáng chất như rhyolite và andesite.
Iceland được sở hữu Surtsey, một trong những hòn đảo trẻ nhất thế giới được hình thành sau chuỗi phun trào núi lửa dưới biển từ năm 1963-1968.
5. Khí hậu
Khu vực bờ biển của Iceland có khí hậu ôn đới hải dương lạnh. Dòng biển nóng Bắc Đại Tây Dương đã mang đến cho hòn đảo một khí hậu ấm áp hơn so với những nơi khác cũng vĩ độ. Vùng bờ biển Iceland có một mùa đông tương đối dễ chịu, trời nhiều mây còn vào mùa hạ thì mát mẻ và ẩm ướt.
Có những sự tương phản về khí hậu giữa các vùng của hòn đảo. Vùng bờ biển phía nam Iceland thường ấm và ẩm ướt hơn so với bờ biển phía bắc. Còn những vùng đất thấp trong nội địa thì lại vô cùng khô hạn. Tuyết rơi nhiều hơn ở phía bắc của Iceland. Và trong khi vùng bờ biển Iceland có khí hậu tương đối ôn hòa thì khu vực cao nguyên trung tâm lại có khí hậu vô cùng lạnh giá, thường xuyên không có người ở.
Nhiệt độ cao nhất ghi được là 30,5 °C vào ngày 22 tháng 6 năm 1939 tại Teigarhorn thuộc bờ biển phía đông nam Iceland. Còn nhiệt độ thấp nhất ghi được là -38 °C ghi được ngày 22 tháng 1 năm 1918 tại Grímsstaðir và Möðrudalur thuộc vùng nội địa đông bắc. Tại thủ đô Reykjavík, nhiệt độ cao nhất ghi được là 24,8 °C vào ngày 11 tháng 8 năm 2004, còn nhiệt độ thấp nhất ghi được là -24,5 °C vào ngày 21 tháng 1 năm 1918.
Nhiệt độ trung bình vào mùa hè khoảng 2°C đến 10°C, mùa đông là -4°C đến -10°C.
6. Thực vật và động vật:
Từ sau khi Thời kỳ Băng hà kết thúc, các loài thực vật và động vật chỉ có khoảng thời gian ngắn ngủi 10.000 năm để nhập cư vào Iceland và tiến hóa. Khoảng 3/4 đất đai ở Iceland cằn cỗi không thích hợp cho thực vật sinh trưởng. Loài thực vật chủ yếu ở đây là các loại cỏ mọc trên những cánh đồng chăn nuôi gia súc rộng lớn. Loại cây thân gỗ duy nhất của Iceland là một giống cây bulô phương bắc có tên gọi Betula pubescens. Trước khi con người tới, các rừng cây bulô chiếm 25-40% diện tích đất màu ở Iceland, nhưng qua nhiều thế kỉ, do sự chặt phá của con người, diện tích của rừng giảm dần và đến đầu thế kỉ 20 thì còn lại rất ít. Điều này gây ra nhiều hậu quả khôn lường như xói mòn đất, mà đất lại là một tài nguyên rất quý đối với Iceland. Con người đã cố gắng trồng lại các rừng cây bulô nhưng chất lượng rừng không thể bằng được rừng tự nhiên.
Khi con người đến Iceland, họ đã mang đến một số gia súc mà ngày nay ta có thể thấy như cừu Iceland, bò và đặc biệt là giống ngựa rất khỏe của đất nước này. Có rất nhiều cá ở những vùng biển xung quanh Iceland. Đánh bắt cá đóng vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế Iceland, chiếm tới hơn một nửa tổng sản phẩm xuất khẩu của nước này.
Các loài thú hoang dã ở Iceland gồm có cáo Bắc Cực, chồn, chuột, thỏ và tuần lộc. Chúng di cư đến Iceland vào cuối Thời kỳ Băng hà, khi mặt nước biển còn đang đóng băng. Vào khoảng trước năm 1900, một số con gấu Bắc Cực cũng thỉnh thoảng ghé thăm Iceland trên những tảng băng trôi từ Greenland. Do khí hậu lạnh đặc trưng, Iceland không có bất cứ một loài bò sát hay lưỡng cư nào, vì chúng là những động vật biến nhiệt. Theo ước tính, Iceland có khoảng 1300 loài côn trùng
7. Nhân khẩu:
Từ khi những người dân nhập cư đầu tiên đến Iceland cho đến tận giữa thế kỉ 19, dân số của nước này dao động trong khoảng từ 40.000 đến 60.000 người. Trong khoảng thời gian đó, các yếu tố như khí hậu khắc nghiệt, những vụ phun trào núi lửa cũng như các dịch bệnh đã ảnh hưởng rất bất lợi đối với dân số của Iceland. Tiêu biểu là vụ phun trào của núi lửa Laki vào cuối thế kỉ 18 khiến 1/4 dân số hòn đảo thiệt mạng. Cuộc điều tra dân số đầu tiên ở Iceland diễn ra vào năm 1703, lúc đó dân số nước này là 50.358 người. Từ giữa thế kỉ 19 đến nay, điều kiện sống được cải thiện cộng với một hệ thống phúc lợi xã hội tốt đã khiến cho dân số Iceland tăng lên nhanh chóng. Dân số Iceland đã tăng nhanh từ 60.000 người (năm 1850) lên 300.000 người (năm 2006). Dân số năm hiện tại năm 2016 của Iceland là 332,070 người.
Khác với nhiều nước châu Âu khác đang bước vào thời kỳ suy giảm dân số, dân số của Iceland hiện nay được đánh giá là tăng khá nhanh. Tốc độ tăng dân số của Iceland đạt 0,84%, chỉ đứng sau các nước Ireland, Luxembourg và Liechtenstein ở Tây Âu.
– Chủng tộc
Người Iceland có nguồn gốc từ những người Na Uy và người Celt nhập cư vào đất nước này từ lâu đời. Người Iceland ngày nay là kết quả của sự hòa trộn đồng nhất giữa tổ tiên Na Uy và Celt của họ. Năm 2004, 20.665 người (tương đương 7% dân số Iceland) được sinh ra ở nước ngoài. Trong khi đó thì 10 636 người (3,6% dân số) có mang một quốc tịch nước ngoài. Những cộng đồng dân cư nước ngoài đông nhất tại Iceland là người Ba Lan, Đan Mạch, Nam Tư cũ, Philippines và Đức, chiếm khoảng 6% dân số.
8. Những thành phố lớn
Thành phố đông dân cư nhất của Iceland là thủ đô Reykjavík. Reykjavík cùng với các thị trấn lân cận khác là Kópavogur, Hafnarfjörður và Garðabær tạo thành khu vực Đại Reykjavík, chiếm tới hai phân ba dân số nước này. Reykjavík là thành phố duy nhất của Iceland có dân số vượt quá 100.000 người. Dân số của riêng thành phố là 117 099 dân, còn nếu tính cả khu vực Đại Reyljavík thì tổng cộng là 192.996 người. Reykjavík là thủ đô nằm xa nhất về phía bắc của thế giới.
Các thành phố có dân số trên 10.000 dân khác là Akureyri, Hafnarfjörður, Keflavík, Kópavogur.
9. Kinh tế Iceland
Iceland là một trong những quốc gia có nền kinh tế phát triển nhất thế giới. Thu nhập bình quân của người Iceland năm 2005 đạt 54.858 USD, xếp thứ 5 thế giới và cao hơn cả nhiều nước công nghiệp phát triển như Mỹ, Anh, Pháp. Nền kinh tế phát triển cộng với hệ thống phúc lợi xã hội tốt đã khiến cho chỉ số phát triển con người của Iceland rất cao, xếp thứ nhất thế giới (xem Danh sách quốc gia theo chỉ số phát triển con người). Iceland là nước có điều kiện sống tốt nhất trên thế giới.
Trong cuộc khủng hoảng kinh tế tài chính thế giới năm 2008, nền tài chính của Iceland đã lâm vào một cuộc khủng hoảng trầm trọng với những khoản nợ lớn bằng 10 lần GDP, đưa đất nước này rơi vào tình trạng “phá sản”. Đây là cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất đối với Iceland từ trước đến nay. Cuộc khủng hoảng về tài chính này cũng làm sụp đổ chính phủ liên minh tại Iceland và dự kiến trong năm 2009, kinh tế nước này sẽ tăng trưởng -9,6%.
Các ngành kinh tế: Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu của Iceland là khoai tây, củ cải, rau xanh trồng trong nhà kính, thịt cừu, bơ sữa và cá. Kinh tế Iceland phụ thuộc rất lớn vào ngành đánh bắt và chế biến cá. Cá chiếm tới 40% tổng sản phẩm xuất khẩu của Iceland và cung cấp 8% việc làm cho người dân nước này. Kinh tế Iceland rất dễ bị tổn thương do sản lượng cá đánh bắt được hàng năm giảm dần và do giá cả loại sản phẩm này cũng như các tài nguyên khác của Iceland là nhôm và sắt silicon trên thị trường thế giới giảm sút. Năm 2015 Băng đảo chính thức đệ đơn xin rút khỏi quá trình đàm phán gia nhập liên minh Châu âu (EU). Một trong những vấn đề vướng mắc giữa hai bên chính là sản lượng đánh bắt cá mà EU yêu cầu Iceland, vấn đề mà Reykjavík cho rằng nếu làm theo đề nghị của EU sẽ ảnh hưởng tới một trong những ngành nghề quan trọng nhất của nước này. Dù đã rút đơn xin gia nhập EU, song Iceland hiện vẫn là thành viên của Khu vực Kinh tế châu Âu (EEA), Khối thương mại tự do Châu Âu (EFTA) và khối Schengen. Thời gian gần đây, chính phủ Iceland tiến hành đa dạng hóa và tự do hóa nền kinh tế nhằm làm giảm sự phụ thuộc vào ngành đánh bắt cá của nước này, đảm bảo cho sự tăng trưởng kinh tế bền vững hơn. Sản xuất công nghiệp và các ngành công nghệ hiện đại như dịch vụ phần mềm, dịch vụ tài chính, công nghệ sinh học được đẩy mạnh. Thị trường chứng khoán của Iceland được thành lập vào năm 1985. Là một nước thưa dân ở phía bắc với rất nhiều cảnh quan thiên nhiên phong phú, Iceland đang phát triển mạnh ngành du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái. Tỉ trọng các ngành của kinh tế Iceland như sau: nông nghiệp chiếm 8,4%, công nghiệp chiếm 15,6% và dịch vụ chiếm 76% GDP.
Ngoại thương: Năm 2006, xuất khẩu của Iceland đạt 3.587 tỉ USD, chủ yếu là cá và các sản phẩm từ cá (chiếm tổng cộng 70%), các sản phẩm từ động vật, nhôm, một số khoảng sản khác như sắt silicon, diatomite. Các thị trường xuất khẩu chính của Iceland là Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (17,9%), Đức (16,4%), Hà Lan (13%), Mỹ (8,1%), Tây Ban Nha (7,7%), Đan Mạch (4,3%).
Nhập khẩu của Iceland năm 2006 đạt 5.189 tỉ USD, cao hơn nhiều so với xuất khẩu. Các sản phẩm mà Iceland nhập khẩu chủ yếu là máy móc, thiết bị, dầu mỏ, thực phẩm, vải. Iceland nhập khẩu các sản phẩm trên từ các nước là Đức (13,4%), Mỹ (9,1%), Thụy Điển (8,6%), Đan Mạch (7,3%), Na Uy (7,2%), Vương quốc Liên hiệp Anh và bắc Ireland (5,9%), Trung Quốc (5,3%), Hà Lan (5%)…
Ngành đánh bắt và chế biến cá:Chiếm khoảng 40% tổng thu nhập từ xuất khẩu hàng hóa, chiếm 7% lực lượng lao động, làm việc chủ yếu trong nghề đánh bắt cá và công nghiệp chế biến cá.
Công nghiệp chế biến: Công nghiệp luyện nhôm là ngành công nghiệp sử dụng năng lượng quan trọng nhất tại Iceland và hiện tại đang có 3 nhà máy đang đi vào hoạt động là nhà máy Rio Tinto Alcan, Nordurál và Alcoa.
Công nghiệp sản xuất trang thiết bị cho tàu thủy và công nghiệp chế biến cá phát triển, trước hết phục vụ cho nhu cầu trong nước. Các thiết bị tàu đánh cá do Iceland sản xuất được xuất khẩu rộng rãi trên thị trường thế giới bao gồm tàu đánh cá có lưới kéo.
Năng lượng: Iceland có rất nhiều sông suối, thác nước và một nguồn địa nhiệt khổng lồ dưới lòng đất. Những nguồn năng lượng này đã cung cấp 99% sản lượng điện cho Iceland. Nguồn nhiệt để sưởi ấm của Iceland được lấy trực tiếp từ những nguồn địa nhiệt dồi dào trong lòng đất nên giá thành rất rẻ. Iceland gần như không phải đốt các loại nhiên liệu hóa thạch gây ô nhiễm môi trường nào như than hay khí đốt nên là một trong những đất nước sạch nhất thế giới. Nesjavellir là dự án nhiệt điện lớn nhất tại Iceland, trong khi đập Kárahnjúkar là nhà máy thủy điện lớn nhất tại nước này.
Nông nghiệp: Diện tích đất có thể trồng trọt được chiếm 19% diện tích cả nước, nhưng diện tích được canh tác chỉ chiếm 1% diện tích cả nước, chủ yếu là trồng cỏ và chăn nuôi, và hàng năm chỉ canh tác được từ 4-5 tháng. Iceland có khoảng 4.700 nông trại cỡ trung bình là 1.200 ha, trong đó 85% là thuộc tư nhân và khoảng 4,8% lực lượng lao động làm việc trong khu vực nông nghiệp.
Tiền tệ: Đồng tiền chính thức được sử dụng tại Iceland là đồng Króna hay krónur (íslensk króna, viết tắt là ISK). Các mệnh giá tiền xu là 1, 5, 10, 50 và 100 króna, còn các mệnh giá tiền giấy là 500, 1000, 2000 và 5000, 10000 króna.
10. Thể thao:
Iceland là một quốc gia của những con người khỏe mạnh. Thanh thiếu niên Iceland tham gia rất nhiều các hoạt động thể thao như bóng đá, điền kinh, bóng rổ. Các môn thể thao khác như golf, tennis, bơi, cờ vua, cưỡi ngựa cũng hết sức phổ biến.
Cờ vua là một thú tiêu khiển được yêu thích của tổ tiên Viking của người Iceland. Nước này có rất nhiều kiện tướng cờ vua như Friðrik Ólafsson, Jóhann Hjartarson, Margeir Pétursson, và Jón Arnason. Glíma là một môn vật cổ khởi nguồn từ thời kỳ xa xưa của nước này. Bơi và cưỡi ngựa rất được yêu thích tại Iceland. Và môn golf được 1/8 dân số nước này chơi. Bóng ném được coi là môn thể thao quốc gia ở Iceland và độ tuyển bóng ném Iceland được xếp hạng cao trên thế giới. Đội tuyển bóng đá nữ của nước này cũng nằm trong nhóm tốt nhất thế giới. Bên cạnh đó, còn có một số môn thể thao mạo hiểm khác như leo núi cũng được ưa chuộng.
11. Văn học
Những tác phẩm văn học kinh điển của Iceland là các truyện dân gian (sagas), đó là các bộ sử thi bằng văn xuôi được viết vào thời kỳ người định cư đến Iceland. Nổi tiếng nhất là tác phẩm Njáls saga, kể về một mối hận thù truyền kiếp và hai tác phẩm Grænlendinga saga và Eiríks saga kể về những chuyến phiêu lưu khám phá và di cư đến Greenland và Vinland (nay là Newfoundland). Egils saga, Laxdæla saga, Grettis saga, Gísla saga và Gunnlaugs saga ormstungu cũng rất nổi tiếng trong các truyện dân gian của Iceland.
Đất nước này cũng sản sinh ra nhiều nhà văn nổi tiếng như Halldór Laxness, Guðmundur Kamban, Tómas Guðmundsson, Davíð Stefánsson, Jón Thoroddsen, Guðmundur G. Hagalín, Þórbergur Þórðarson và Jóhannes úr Kötlum. Halldór Laxness là nhà văn đầu tiên của Iceland đoạt giải thưởng Nobel Văn học vào năm 1955.
12. Kiến trúc
Kiến trúc ở Iceland chịu ảnh hưởng lớn của kiến trúc Scandinavie. Khi những người dân Viking di cư đến Iceland, họ không thể tìm được nhiều gỗ để làm nhà vì Iceland có rất ít rừng cây gỗ, do vậy họ đã sáng tạo ra kiểu nhà cỏ, một nét kiến trúc rất đặc sắc của Iceland. Những ngôi nhà cỏ ngày nay nằm chủ yếu ở thôn quê và không còn được xây dựng tiếp nữa, một số trở thành địa điểm tham quan cho du khách. Tại các thành phố lớn như thủ đô Reykjavík, kiến trúc hiện đại chiếm ưu thế, tuy nhiên vẫn xen lẫn nhiều công trình mang kiến trúc cổ như các nhà thờ.
Nếu bạn đến thăm quan đất nước này bạn sẽ nhận ra rằng nhà cửa ở đây được sơn bằng rất nhiều mầu sắc bắt mắt. Các lô nhà tầng đứng cạnh nhau sẽ được sơn mầu khác nhau. Điều này sẽ giúp nhận biết các khu nhà có thiết kế giống nhau một cách dễ dàng. Tên đường được đánh một cách khoa học và rất dễ tìm: chẳng hạn địa chỉ nhà tôi Unufell 21, 111 Reykjavik thì Unufell là tên đường trong phần tên đường thì fell là phần tên chung của khu vực này. VD: Norðurfell (dịch nôm: đường phía bắc khu fell), Surðurfell (đường phía nam khu fell), tất cả các địa chỉ có tận cùng chữ fell đều nằm ở khu vực này.
13. Giao thông
Giao thông ở Iceland chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố như địa hình gồ ghề, điều kiện khí hậu phức tạp. Iceland hiện nay là một trong số ít quốc gia và vũng lãnh thổ vẫn chưa có đường sắt, mặc dù một dự án xây dựng đường sắt đang được triển khai lần đầu tiên giữa Keflavík và Reykjavík. Iceland có tổng cộng 13.034 km đường bộ, việc xây dựng đường sá được bắt đầu vào năm 1900 và xúc tiến mạnh trong năm 1980. Điều đặc biệt là hầu hết các con đường ở đây khi xây dựng hầu hết là dựa trên nền tảng địa chất thực tế, họ không mất nhiều công sức để đào núi hay lấp hồ… các con đường vắt vẻo lên xuống ngoằn nghèo lượn quanh các ngọn núi, vươn qua các đỉnh đồi… Lái xe ô tô du lịch vòng quanh Iceland cũng có thêm một thú vui tìm cảm giác mạo hiểm nữa: bạn có thể lái qua đỉnh núi cao trên 1000m, lái xuống dốc 20° mà đường vòng cua như “gấp tay áo”… Nhưng được cái mọi người ở đây rất tôn trọng luật lệ giao thông nên rất hãn hữu mới xẩy ra tai nạn giao thông.
Các dịch vụ đường biển và đường hàng không kết nối Iceland với các nước khác trong khu vực, gồm châu Âu và Bắc Mĩ. Vào năm 1999, Iceland có tổng cộng 86 sân bay. Hãng hàng không quốc gia Iceland, Icelandair là một trong những nơi cung cấp nhiều việc làm nhất tại nước này.
14. Du lịch
Những năm gần đây, Iceland ngày càng trở nên thu hút khách du lịch quốc tế. Là một nước Bắc Âu dân cư thưa thớt, Iceland có nhiều quang cảnh thiên nhiên tươi đẹp như những vùng đồng cỏ yên bình rộng lớn ở thôn quê, những dãy núi cao, những sông băng lớn hay những thác nước hùng vĩ. Tại Iceland, khách du lịch có thể tham gia loại hình nghỉ dưỡng suối nước nóng. Iceland có rất nhiều các dòng suối nước khoáng nóng chứa nhiều khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Du lịch sinh thái với những hoạt động như leo núi, trượt tuyết, cưỡi ngựa cũng rất được ưa chuộng.
Về mùa đông hoặc dịp đầu năm khi đi du lịch Iceland bạn có thể có cơ hội chiêm ngưỡng cảnh tượng thiên nhiên kỳ bí về đêm đó là Bắc cực quang. Chắc mọi người đã từng nghe thấy hiện tượng Bão mặt trời – hay còn gọi là bão từ. Những cơn bão mặt trời tạo ra các luồng từ phong giải thoát ra khỏi mặt trời. Có những luồng từ phong hay còn được gọi là Gió mặt trời hướng về phía địa cầu của chúng ta. Hình dung địa cầu – trái đất của chúng ta như thỏi nam châm hình cầu có 2 cực là Bắc cực và Nam cực và được bao bọc xung quanh là các từ trường. Khi các luồng từ phong va phải lớp từ trường bao bọc xung quanh trái đất nó sẽ bị hút hướng về 2 cực hoặc là Bắc hoặc là Nam. Sự va chạm của các hạt điện tích của các luồng từ khác nhau của từ trường trái đất và từ trường của gió mặt trời sẽ tác dụng đến các thành phần Nitrogen hoặc Oxygen trên bề mặt của lớp ngoài khí quyển sẽ tạo ra các mầu như: xanh, đỏ, tím, hồng tía, vàng cam (giống như hiện tượng phát sáng trong bóng đèn tuýp – bóng huỳnh quang). Cụ thể sự va chạm với Oxygen thì sẽ tạo ra thứ ánh sáng mầu xanh hoặc nâu đỏ, với Nitrogen sẽ tạo ra mầu đỏ hoặc tím. Sau nhiều năm chụp ảnh tia cực bắc ở Iceland, tôi đa phần chỉ chụp được tia mầu xanh, tím, nâu đỏ… rất hãn hữu mới chụp được mầu đỏ. Do sự pha trộn mầu sắc của các mầu trên nên nhiều khi ta cũng chụp được các tia cực bắc có mầu khác như mầu vàng, mầu hồng…
Iceland còn được mệnh danh là đất nước của cầu vồng. Do khí hậu thay đổi liên tục, sự hình thành các cơn mưa bụi bất chợt và gặp ánh nắng mặt trời chiếu xiên với cường độ lớn mà Iceland rất ít nhà cao tầng nên việc chiêm ngưỡng cầu vồng vào các dịp giao mùa xuân-hạ hạ-thu… là thường xuyên.
Ngoài ra do cấu tạo địa chất do hình thành từ núi lửa nên Iceland có rất nhiều hang động, hồ… và đặc biệt là các hang động hình thành do sự tan chảy các khối bang vĩnh cửu. Vào một số thời điểm thích hợp bạn có thể mua tua du lịch đi xuyên qua các hang động bang đá hoặc vượt qua các dòng song bang. Thử hình dung rằng khi bạn đứng trong các hang này sự khúc xạ ánh sáng sẽ tạo lên những lâu đài, nhũ thạch mầu xanh trong suốt và thêm một ly rượu vào thì bạn sẽ đứng giữa thế giới đầy ảo ảnh giữa mơ và thực.
Iceland là một trong những nước bình đẳng về giới tính nhất thế giới, rất nhiều phụ nữ Iceland làm việc ở những vị trí lãnh đạo trong chính phủ và các doanh nghiệp. Sau khi lấy chồng, phụ nữ Iceland giữ nguyên tên họ của mình. Iceland có một bộ luật rất khắt khe để bảo vệ quyền trẻ em. Những hành vi ngược đãi thân thể hay tinh thần của trẻ em đều bị trừng phạt rất nghiêm khắc, thậm chí có thể bị bỏ tù. Iceland có tỉ lệ người dân sử dụng internet cao nhất thế giới.
Iceland cũng là một trong những nước có thái độ cới mở với người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới nhất thế giới, vì có liên quan đến văn hóa với những nước Bắc Âu khác như Na Uy, Thụy Điển, Đan Mạch (cả ba nước đều thuộc khối Scandinavia). Luật kết hợp dân sự đã được hợp pháp hóa tại nước này vào năm 1996. Vào năm 2010, Iceland đã trở thành quốc gia thứ 9 trên thế giới và là quốc gia thứ 7 tại Châu Âu gia nhập nhóm quốc gia cho phép hôn nhân đồng tính.
Người Iceland rất tự hào về đất nước mình. Họ tự hào về di sản văn hóa Viking được thừa hưởng và ngôn ngữ riêng của họ, tiếng Iceland. Người dân Iceland rất quan tâm đến việc bảo vệ truyền thống văn hóa và ngôn ngữ của mình. Những lễ hội phổ biến ở Iceland là Ngày Quốc khánh vào ngày 17 tháng 6 để kỉ niệm ngày Iceland giành độc lập dân tộc năm 1944, lễ hội Sumardagurinn fyrsti được tổ chức ngày đầu tiên của mùa hè và lễ hội Sjómannadagurinn được tổ chức vào mỗi tháng 6 để nhớ ơn những chuyến vượt biển của tổ tiên đến Iceland.
14. Ẩm thực
Þorramatur là món ăn dân tộc của Iceland, thường được ăn vào tháng 1 và tháng 2 để tưởng nhớ tổ tiên. Món ăn này gồm rất nhiều những thành phần khác nhau. Một số món ăn khác rất phổ biến ở Iceland là Hákarl (thịt cá mập để lâu), graflax (cá hồi ướp muối với cây thì là), hangikjöt (thịt cừu hun khói), slátur (xúc xích làm từ ruột cừu), skyr (một thức uống làm từ sữa).
Your article about Iceland is very interesting and helpful.
I love it.
I am Vietnamese too and live in Australia.
Next May I will go to Iceland for one week. I hope I will meet you there and learn more about this beautiful country.